‘Maar zo zijn de goddelozen niet: die zijn juist als het kaf, dat de wind wegblaast’ (Psalm 1: 4).
De groep Kansas had een grote hit met ‘Dust in the wind’. Het is zo’n lied waardoor je direct wordt ‘gepakt’ vanwege de melancholische melodie en de poëtische woorden. Toch is de tekst verre van positief en eigenlijk heel deprimerend. Vertaald naar het Nederlands:
Alles wat we doen brokkelt af, hoewel we dat weigeren te zien
Stof in de wind – alles wat we zijn is stof in de wind
Niets duurt eeuwig behalve de aarde en de lucht
Alles glijdt weg en met je geld kun je nog geen minuut kopen
We zijn slechts stof in de wind
Misschien was Kerry Livgren geïnspireerd door Psalm 1 toen hij het lied schreef, maar dan heeft hij helaas het belangrijkste deel van de Psalm over het hoofd gezien. Het zijn immers de goddelozen, de mensen zonder God, die als kaf in de wind worden weggeblazen, terwijl de rechtvaardigen tot bloei komen. Maar zij die God afwijzen, zijn inderdaad als stof in de wind…
Kaf staat symbool voor iets wat waardeloos is, wat geen nut heeft. Op de dorsvloer werd het gemaaide koren van het kaf gescheiden. De korenaren werden met de dorsvlegel geslagen zodat de korenkorrels op de dorsvloer vielen en het kaf met de wind werd meegevoerd. Een leven zonder God is als kaf en stof; leeg en eindig. Dan klopt het wat de mannen van Kansas zingen: ‘Alles glijdt weg, niets duurt eeuwig…’
Psalm 1 vervolgt vers 4 met: ‘Daarom blijven de goddelozen niet staande in het gericht.’ Sommigen denken dat hiermee wordt bedoeld dat de ongelovigen bij het laatste oordeel verloren gaan. Lettend op de context heeft de Psalmist het hier echter niet over een ‘gericht’ na de dood, maar over de gevolgen van hun goddeloosheid tijdens hun leven. Een vers later wordt dit namelijk versterkt en toegelicht: de zondaars kennen ‘de gemeenschap’ van de rechtvaardigen niet. Het woord ‘gemeenschap’ is vertaald uit het Hebreeuwse woord dat afgeleid is van ‘edah’. Datzelfde woord wordt soms ook in een ander verband gebruikt bij een kudde schapen of een zwerm bijen.
De Psalmist wil zeggen dat mensen zonder God de kracht van de ‘gemeenschap der heiligen’ missen. En dat is hier niet het kerksysteem, maar de plek waar gelovigen samenkomen en waar Gods Geest beweegt. David noemt dat in Psalm 133 door te bezingen hoe goed het is als gelovigen samenkomen, want daar ‘stroomt’ de Heilige Geest als kostelijke olie. ‘Want daar gebiedt de Heer de zegen en het leven tot in eeuwigheid’ (Psalm 133: 3).
We zijn niet gemaakt om als kaf weggeblazen te worden, maar om als graankorrels tot levend brood te worden, zoals Jezus dat was. Dan kunnen anderen van ons ‘eten’ en leven. Dat betekent: samen optrekken, elkaar omarmen en verbinding zoeken. Dat is de ‘fellowship’ of de ‘gemeenschap’ die een kerk behoort te zijn. Het zout van de aarde en het licht van de wereld (Mattheüs 5: 13, 14). Dan zullen we niet tot stof, maar tot zegen zijn.
