‘Ik zal U niet laten gaan, tenzij U mij zegent’ (Genesis 32: 26).
Deze uitspraak van Jakob komt op het moment dat hij zich in Pniël bevindt, en in grote angst is voor zijn broer Ezau. Jakob, die vele jaren daarvoor was gevlucht voor zijn broer, omdat deze gedreigd had hem te vermoorden, vanwege de zegen die Jakob hem had ontnomen (Gen. 27: 41).
Inmiddels was Jakob inderdaad gezegend; hij was rijk, hij had veel vee, 2 vrouwen en veel kinderen, maar hij had ook angst. Veel angst. Ezau was dichtbij gekomen en Jakob had zijn gezin in veiligheid gebracht aan de andere kant van de rivier de Jabbok.
‘Maar Jakob bleef alleen achter, en een Man worstelde met hem, totdat de dageraad aanbrak.’
Het was niet zomaar een Man, waar Jakob mee worstelde. De hoofdletter geeft aan dat Jakob in gevecht is met God. Dat wordt ook later duidelijk als de Man na de worsteling zegt: ‘U hebt met God en met mensen gestreden, en hebt overwonnen’.
Is dat mogelijk? Met God strijden en dan toch het gevecht winnen?
De overwinning zit in de volharding. In het feit dat Jakob net zolang met God worstelde, totdat hij de zegen zou krijgen. De zegen die hij kreeg leidde ertoe dat hij de confrontatie aan kon gaan met zijn broer, die uiteindelijk verzoening bracht.
Een bijzonder verhaal dat ons leert om niet te snel op te geven als we in een gebedsstrijd verwikkeld zijn. Jakob wilde de zegen, maar die had hij toch al van zijn broer afgenomen? Zijn oude vader Izak had hem toch de handen opgelegd en hij was nu toch een rijk man?
Hieruit blijkt dat de zegen die Jakob verlangde verder ging dan materiele voorspoed. Hij had angst, hij was onzeker en hij worstelde met God, omdat hij wist dat alleen God hem die vrede kon geven die hij nodig had. Jakob zocht ‘Shalom’, een vrede die alle begrip te boven gaat.
Het is die vrede die wij als mensen zo nodig hebben. Als alles wegvalt en als je alleen bent, zoals Jakob dat was, dan ga je dat ineens beseffen; dat er mèèr moet zijn. Als er angst is en onzekerheid, als de kans bestaat dat de dood ineens dichterbij kan zijn dan je denkt, dan kan het zomaar zijn dat we in Pniël zijn gekomen. Pniël betekent letterlijk: ‘Gods aangezicht’.
Dat is de plek waar we moeten zijn, en waar het gevecht, de worsteling begint. Je bidt een gebed, maar het blijft stil. Je zoekt en vraagt, maar er komt geen antwoord. Dan is het aan ons om God niet los te laten, totdat we gezegend zijn.
Hoe snel zijn we geneigd het op te geven? Kunnen we nog volharden, zoals die vrouw eens door de menigte naar Jezus ging om Zijn mantel te raken? Het bracht haar genezing.
Zoals die blinde bedelaar bleef roepen, totdat hij de aandacht van Jezus kreeg en weer kon zien. God wil onze intentie zien, onze roep horen, zoals David dat beschrijft in Psalm 61:
‘O God, luister naar mijn roepen, sla acht op mijn gebed. Van het einde van het land roep ik tot U, nu mijn hart bezwijkt’
Jakob werd in zijn worsteling aan zijn heupgewricht geraakt. Een worsteling met God kan je uit balans brengen, uit je evenwicht. Dat gebeurt als je in die worsteling andere waarden gaat ontdekken. Alles wat je vroeger belangrijk vond, moet wijken voor die zegen, die vrede die God alleen kan geven. Daar wil God ons brengen, daar wil de Geest ons naar toe leiden. Zijn we al in Pniël gekomen?
Na zijn worsteling kreeg Jakob een andere naam. Hij wordt Israël. Hij is een ander mens geworden, een vader van een volk met een Goddelijke bestemming. ‘En de zon ging over hem op, toen hij door Pniël gegaan was.’
Alleen als we vasthouden in gebed kan God ons zegenen. Alleen dan zal de dageraad aanbreken. Een nieuwe dag waarin God weer hoop en geloof wil geven, omdat we dan weten: Hij heeft alles in Zijn hand. Dan zal alle twijfel en angst verdwijnen voor een diepe vrede die God alleen kan geven. Dan kunnen we met David zeggen:
‘U bent een toevlucht voor mij geweest, een sterke toren tegen de vijand. Ik zal in eeuwigheid in Uw tent verblijven, mijn toevlucht zoeken in de schuilplaats onder Uw vleugels’
(Psalm 61: 4-5).
